El universo textil y los procesos artesanales

La transformación social a través de proyectos participativos y de co-creación

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.30827/pcc.25.2022.28501

Palabras clave:

co-creación artística, arte contemporáneo, textiles, educación artística, artesanía, dibujo, pintura

Resumen

El presente texto gira en torno a cómo las labores textiles tradicionales realizadas por mujeres están otra vez en auge en el contexto del arte contemporáneo realizado con técnicas y materiales textiles y han transcendido las creaciones individuales dando lugar a propuestas interesantes y exitosas de participación y co-creación en diversos contextos, grupos sociales, con personas de diversas edades, así como dentro y fuera de las aulas. Por ello, por la relevancia que están consiguiendo estas prácticas de creación artística
colectivas, nos vamos a focalizar en presentar 6 proyectos diferentes que han tenido lugar en los últimos años y en diversos países (Colombia, España y Estados Unidos). El objetivo de nuestra contribución es destacar la importancia de la creación artística como medio de comunicación y expresión, tanto personal como colectiva, así como para fomentar una verdadera transformación social, de resiliencia y de memoria viva desde el patrimonio y conocimiento local y a través de la creatividad y el arte.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

AA.VV. (2020) 2020. IN MEMORIAM. Monografía textil y visual [Material inédito]. Almería: Universidad deAlmería.

AA.VV. (2022/1) Contextile 2022. Bienal de Arte Têxtil Contemporânea. Guimarães: Contextile. (Disponible en: https://contextile.pt/2022/bienal-de-arte-textil-contemporanea/).

AA.VV. (2022/2): X Bienal Internacional Arte Textil Contemporáneo. 25 aniversario WTA. Madrid: Plataforma Arteinformado. (Disponible en: https://www.arteinformado.com/agenda/f/x-bienal-internacional-de-arte-textil-contemporaneo-25-anos-wta-217188).

ÁLVAREZ REYES, Juan Antonio y GAZDZINSKI, Roxana (2022) Textiles Instalativos. Del medio al lugar. Sevilla: Centro Andaluz de Arte Contemporáneo. (Disponible en: http://www.caac.es/programa/textiles21/frame.htm).

ARIAS LÓPEZ, Beatriz Elena, BLIESEMANN DE GUEVARA, Berit & CORAL VELÁZQUEZ, Laura (2020) «Prefacio». En ARIAS LÓPEZ, Beatriz Elena, BLIESEMANN DE GUEVARA, Berit & CORAL VELÁZQUEZ, Laura: (Des)tejiendo miradas. Hilar, bordar y remendar la reconciliación en Colombia. Medellín: Editorial Periferia. (Disponible en línea: https://bit.ly/3OnHqQ2). Fecha de consulta: 21/11/2022.

BRICEÑO, Briyith (2020) No llores, denuncia. @SPMeduca. 2020. (Disponible en: https://www.instagram.com/p/CJEKMq5A8aj/). Fecha de consulta: 27/11/2022.

BROWDER, Amanda (2021): Our city Sunshine. (Disponible en línea: https://www.amandabrowder.com/outdoor-installations-amanda-browder/our-city-sunshine-2021). Fecha de consulta: 15/11/2022.

CAAT: Intervenciones textiles [Catálogo de exposición]. Buenos Aires: Centro Argentino de Arte Textil, 2021. (Disponible en: https://caat.org.ar/wp-content/uploads/2022/02/catalogo-intervenciones-textiles.pdf).

CIVIT LÓPEZ, Anaïs (2021) «Recuperación de la tradición textil en Santa Perpètua de Mogoda: una aproximación desde la práctica artística en clave de Aprendizaje-Servicio». Revista de Investigación en Educación, 19(2), pp. 176-191. https://doi.org/10.35869/reined.v19i2.3674 DOI: https://doi.org/10.35869/reined.v19i2.3674

Colección XVIII: Textil en el Centro de Arte Dos de Mayo de Móstoles (Madrid, España) (Disponible en: https://ca2m.org/exposiciones/coleccion-xviii-textil)

DE DIOS, Lala (2022) De las Bienales de Lausana a hoy: orígenes y recorrido del arte textil contemporáneo. Sevilla: Centro Andaluz de Arte contemporáneo. (Disponible en: http://www.caac.es/actividades/proyectos/conf22_lala.htm).

DE LOS SANTOS, Florencia: Trama 2020. Revista textil colaborativa sobre la Pandemia del Covid [Blog], 2021. (Disponible en línea: https://revistatextil2020.blogspot.com/p/dossier.html). Fecha de consulta: 21/11/2022.

FERNÁNDEZ RAMOS, Marina (2022) Tejiendo la calle [Documental]. Valverde de la Vera. (Disponible en:

https://www.youtube.com/watch?v=Hu4t78rhdns).

FREITAG, Vanessa (2022) «El lenguaje textil y sus posibilidades en el contexto educativo». Invisibilidades.

Revista Ibero-Americana de Pesquisa em Educa Educação, Cultura e Artes, 17, pp. 66-74. DOI: 10.24981/16470508.17.7

GALLEGO MARTÍNEZ, María Dolores (2022) «Graffiti textil: diseño, creación y educación artística en espacios públicos». En AA.VV.: Libro de Actas. I Congreso Internacional Mujeres Creadoras: Dibujo+Diseño+Acción. Córdoba: Editorial Cántico, pp. 255-272.

GILA MALO, María del Carmen (2015) Dibujar bordando. Aplicación del bordado al dibujo [Tesis Doctoral]. Granada: Editorial de la Universidad de Granada.

GRAU COSTA, Eulàlia y PORQUER RIGO, Joan Miguel (eds.) (2017) Dimensiones XX. Genealogías de anonimato. Arte, investigación y docencia. Volumen 2. Barcelona: Edicions Saragossa y Sección de Escultura y Creación del Departamento de Artes y Conservación–Restauración de la Universitat de Barcelona. (Disponible en línea: http://jmporquer.com/wp-content/uploads/2017/04/Dimensiones-XX-

_Frag.pdf). Fecha de consulta: 18/11/2022.

HEMMINGS, Jessica (2010) In the Loop: Knitting Now. Londres: Black Dog.

L’INFORMATIU: (2021). «Expressar emocions a través de peces de roba». L’Informatiu (Santa Perpètua de Mogoda), 655, p. 17. (Disponible en línea: https://www.staperpetua.org/linformatiu/index.php/societat/12079-expressar-emocions-a-traves-de-

peces-de-roba). Fecha de consulta: 16/10/2022.

LARREA PRINCIPE, Iratxe, (2007) El significado de la creación de tejidos en la obra de mujeres artistas [Tesis doctoral]. Bilbao: Editorial de la Universidad del País Vasco.

LORENZI FERNÁNDEZ, Elisabeth (2022) «Trama 2020. Memoria textil sobre la Pandemia». Revista Ankulegi de Antropologia Social, 2022. (Disponible en línea: https://ankulegi.hypotheses.org/1248).

LORENZI, Elisabeth (2021) Trama 2020. Revista textil colaborativa sobre la Pandemia del Covid. Madrid: Medialab-Prado, p. 2. (Disponible en línea: https://bit.ly/3VakKFT). Fecha de consulta: 21/11/2022.

MACBA (2022) Teresa Lanceta. Tejer como código abierto. Barcelona: Museu d’Art Contemporani de Barcelona, 2022. (Disponible en: https://www.macba.cat/es/exposiciones-actividades/exposiciones/teresa-lanceta-tejer-como-codigo-abierto).

MOORE, Mandy y PRAIN, Leanne (2019) Yarn Bombing: The Art of Crochet and Knit Graffiti: Tenth Anniversary Edition. Vancouver: Arsenal Pulp Press.

NEW EUROPEAN BAUHAUS (2022) «Tejiendo la calle». (Disponible en: https://neweuropeanbauhaus.es/proyectos/tejiendo-la-calle/). Fecha de consulta: 08/10/2022. OCHOA RONDEROS, Manuela (2020) «Prólogo». En ARIAS LÓPEZ, Beatriz Elena, BLIESEMANN DE

GUEVARA, Berit & CORAL VELÁZQUEZ, Laura: (Des)tejiendo miradas. Hilar, bordar y remendar la reconciliación en Colombia. Medellín: Editorial Periferia, 2020, p. 22. (Disponible en línea: https://bit.ly/3OnHqQ2). Fecha de consulta: 21/11/2022.

PRAIN, Leanne (2014) Strange Material. StoryTelling through textiles. Vancouver: Arsenal Pulp Press.

SPRING, Jenny Moussa (2014) Unexpected Art: Serendipitous Installations, Site-Specific Works, and Surprising Interventions. San Francisco: Chronicle Books.

SUÁREZ, Mario (2022) «Extremadura será el destino de moda en 2023 para interioristas, arquitectos y diseñadores». Revista AD, (2022). (Disponible en línea: https://bit.ly/3OmnY6p). Fecha de consulta: 15/11/2022.

SUBMARINA ESTUDIO: «Información General». (s.f.a). (Disponible en: https://submarina.info/equipo/). Fecha de consulta: 14/10/2022.

VALLDEORIOLA VILLEGAS, Irene (2020) Talla Equivocada. @SPMeduca. 2020. (Disponible en: https://www.instagram.com/p/CJEMj_zAMWQ/) . Fecha de consulta: 27/11/2022.

Descargas

Publicado

2023-07-10

Cómo citar

Dolores Gallego, M. (2023). El universo textil y los procesos artesanales: La transformación social a través de proyectos participativos y de co-creación. Papeles De Cultura Contemporánea Hum736, (25), 67–86. https://doi.org/10.30827/pcc.25.2022.28501